Titelfoto: Donald Trump door Gage Skidmore, CC BY-SA 2.0.

Is Trump een gevaar voor de Amerikaanse democratie? Hij mag dan een botte hork zijn, het alternatief is erger. Analyse van de plus- en minpunten van deze Amerikaanse presidentskandidaat, en van de kritiek van zijn tegenstanders.

Het Amerikaanse medialandschap is diep verdeeld. In de Democratisch gezinde media is vooral het narratief van de Democraten te horen, bij FoxNews vooral het Republikeinse narratief. Wie een beetje wil begrijpen wat er in de VS gebeurt, zou beide kanten moeten volgen. Helaas kiezen de meeste Nederlandse media puur voor het verhaal van de Democraten.

Dit maakt dat de VS vrijwel onbegrijpelijk worden voor de oppervlakkige nieuwsconsument in Nederland. Hoe is het mogelijk dat Trump nog kans maakt om weer president te worden? Zijn die Amerikanen niet goed bij hun hoofd?! Wees gerust: Amerikaanse Trumpstemmers zijn ook maar gewoon burgers die – net als bij verkiezingen overal – uit twee kwaden de minste proberen te kiezen.

Het nadeel van stukken schrijven over Trump is dat al gauw een groot deel van de ruimte opgaat aan het weerleggen van alle onware verhalen over hem. Toch hoort al dat fakenieuws net zo goed bij het verschijnsel Trump, dus ik besteed er aandacht aan, in het besef dat alle leugens van zijn tegenstanders van Trump nog geen heilige maken.

Botte hork

Er valt genoeg op Trump aan te merken. Hij is een lompe ijdeltuit die graag anderen belachelijk maakt. Hij koestert vetes, zelfs tegen mensen die proberen hem te steunen. Berucht zijn de denigrerende bijnamen die hij verzint voor tegenstanders en rivalen. Maar wordt Trump nog beoordeeld op zijn botheid?

Degenen die hem aanbidden, geven er niet om. Degenen die zijn lompheid verafschuwen zullen blind stemmen op elk alternatief, hoe slecht dat ook is. De groep daar tussenin is groot, en die weet inmiddels wel hoe Trump in elkaar zit. Gezien de peilingen is het duidelijk dat deze Amerikanen hem op andere punten beoordelen. Wat zijn die punten?

Punten voor Trump

Ten eerste kijken veel mensen heel eenvoudig naar hun eigen belang. En dan telt mee dat de economie onder Trump draaide als een tierelier, totdat corona een spaak in het wiel stak. Onder Joe Biden (met vicepresident Kamala Harris) liep de inflatie gierend uit de klauw, en of het nu terecht is of niet: presidenten worden verantwoordelijk gehouden voor de kosten van de boodschappen.

Bovendien was onder Trump de wereld rustig, terwijl Biden – terzijde gestaan door Harris – blunderde bij de aftocht uit Afghanistan. Vervolgens viel Poetin Oekraïne binnen en Hamas Israël, wat velen wijten aan zwak leiderschap van Biden. Intussen blijken de onder Trump gesloten Abrahamakkoorden en de wens om die uit te breiden zelfs in oorlogstijd stand te houden.

De chaotische aftocht uit Afghanistan heeft Biden en Harris veel sympathie gekost, en daar komt bij dat hen gebrek aan respect voor militairen verweten wordt. Biden beweerde ten onrechte dat er tijdens zijn termijn geen Amerikanen gesneuveld zijn; Harris presteerde het om tijdens het debat met Trump te zeggen dat er geen Amerikaanse soldaten in oorlogsgebied zijn, en haar running mate Walz wordt beschuldigd van Stolen Valor.

Anti-establishment kandidaat

Maar wat waarschijnlijk de sterkste troef in het voordeel van Trump zal zijn, is dat hij de anti-establishment kandidaat is. Sommigen vinden dat een belachelijk argument omdat Trump zelf establishment zou zijn, maar zo zien zijn aanhangers het niet. Zij zien hem als hun beschermheer, hun voorvechter die de machthebbers aanpakt zoals zij dat zelf nooit zouden kunnen. En Trump zoekt die rol.

Alle aanvallen op Trump – eindeloze beschuldigingen en zelfs fysieke aanslagen – versterken dit beeld van Trump als degene die voor het Amerikaanse volk de klappen opvangt. En de argumenten daarvoor zijn sterker dan eenzijdig geïnformeerde Nederlandse nieuwsconsumenten zouden kunnen denken, ook omdat veel beschuldigingen tegen Trump meer van toepassing zijn op zijn tegenstanders.

Boemerang

De Democraten roepen dat Trump een gevaar voor de democratie zou zijn. En dat terwijl ze zelf hun kandidaat – Joe Biden – haastig vervangen hebben toen het grote publiek eindelijk doorkreeg hoe hij geestelijk achteruit gaat. Kamala Harris is niet door afgevaardigden gekozen, ze is benoemd door de partijtop. Hoe democratisch is dat?

Vooral de beschuldiging dat Trump de macht van de rechtsstaat zou willen misbruiken tegen politieke tegenstanders, komt als een boemerang terug. Ter info: vrijwel alle rechtszaken tegen Trump zijn al gestrand, en bleken politiek gemotiveerd te zijn. Het team van Kamala roept graag dat Trump een convicted felon is, maar voor zijn fans is dat dus juist een punt in zijn voordeel.

En de vijandigheid in de media ontstond pas nadat Trump tegen het establishment in ging. Daarvoor was hij uitermate populair bij allerlei beroemdheden die hem nu verafschuwen. Het interessante is trouwens dat Trump destijds al zei wat hij nu ook zegt, en er applaus voor kreeg, zie dit oude gesprek met Oprah.

Fakenieuws over Trump

Een punt waar Trumps fans zich enorm aan ergeren is dat allerlei onwaar gebleken beschuldigingen over hem blijven rondzingen. Zo is de beschuldiging van Russian Collusion misschien wel de best onderzochte beschuldiging aller tijden… en hij klopt niet. Deze complottheorie bleek later verzonnen te zijn door het team van Hillary Clinton. Voor de resultaten van alle officiële onderzoeken hiernaar, zie een eerder stuk van mij hierover.

Hetzelfde geldt voor veel andere ophefjes die ook in Nederlandse media vaak nog gretig rondgepompt worden. Zo zou Trump de neonazi’s in Charlottesville ‘fine people’ genoemd hebben, een hoax die zelfs nu nog door het team van Kamala verspreid wordt. In dezelfde categorie vallen de bloodbath-hoax, de dictator-hoax en de animals-hoax.

In al deze gevallen gaat het om uitspraken van Trump die zo geknipt zijn dat kwaadwillenden er een andere betekenis aan konden geven. Voor de factchecks van al deze framing, zie de linkjes in de vorige alinea. Je zou zeggen: als Trump zo’n leugenaar en fascist is, is het dan niet mogelijk gewoon zijn werkelijke uitspraken tegen hem te gebruiken?

De verkiezingen van 2020

De vele leugens van de tegenstanders van Trump – die meestal pas laat en met tegenzin gefactcheckt worden door de Democratisch gezinde media – verzwakken de argumenten die ze wel aan kunnen dragen. Zo zou de kritiek op Trump over zijn gedrag na de vorige presidentsverkiezingen een stuk geloofwaardiger zijn als 6 januari niet was verwrongen tot iets wat het niet was.

Trump was een slechte verliezer, maar ten eerste is dat bepaald niet uniek in de Amerikaanse politiek. Vrijwel alle acties die hij ondernam om de verkiezingsuitslag aan te vechten, werden eerder ook door Democraten ondernomen. Talloze Democraten accepteerden niet dat Trump in 2016 wettig gekozen was.

Bovendien had Trump een punt toen hij stelde dat de Democraten gefraudeerd hadden, al was de fraude met stembiljetten vermoedelijk niet erger dan gebruikelijk. Nadat Trump was afgetreden, waren sommige tegenstanders zo trots op hun ‘prestatie’, dat ze niet voor zich konden houden hoe ze het voor elkaar hadden gekregen. Zie dit triomfantelijke artikel in Time, waaruit overigens wel alles weggelaten zal zijn wat tot strafrechtelijke vervolging zou kunnen leiden.

Punten tegen Trump

Wil dat zeggen dat er geen enkele reden is om zorgen te hebben over een tweede termijn voor Donald Trump? Helaas wel. Het is verontrustend dat lieden als Laura Loomer zijn oor lijken te hebben, net als presentator Tucker Carlson die het laatste jaar steeds dubieuzere figuren kritiekloos een podium geeft. Aan wat voor extreme ideeën is Trump bereid toe te geven als degenen die ermee komen hem maar genoeg vleien?

En zijn tolerantie voor dubieuze aanhangers en hun complottheorieën dateert niet van vandaag of gisteren. Al ging hij nooit zover om Qanon-fans werkelijk te steunen, hij nam ook nooit echt afstand van hen, en gaf zelfs regelmatig hints die in die kringen als goedkeuring konden worden opgevat.

Daarnaast lijkt Trump er niet om te geven wat hij uitkraamt. Het moet wel een bezoeking zijn om zijn woordvoerder – of nog erger: zijn advocaat – te zijn, want hij spreekt voortdurende zijn eigen mensen en zichzelf tegen. Zijn impulsieve tweets zijn berucht. Onverwachte uithalen naar allerlei personen, overdrijvingen, ongefundeerde beweringen en wilde beschuldigingen.

Het is bijna niet te doen om hem te factchecken omdat hij zo ontzettend veel de wereld in slingert. Daarnaast is vaak niet duidelijk of hij serieus is, of grappen maakt. Dan nog zijn de zogenaamde tellingen van ‘leugens’ van Trump nonsens. Denk aan de ‘factchecks’ van zijn debat met Kamala Harris: ware uitspraken van Trump werden tot leugen benoemd, en onwaarheden van Kamala werden niet gecheckt.

Toch Trump

Kortom: Amerikaanse kiezers zijn niet te benijden. Trump is bepaald geen ideale kandidaat, maar Kamala is een marionet van de Democratische partij, en die partij heeft overal vertakkingen en krijgt steeds meer totalitaire neigingen. Behalve alles wat ik hierboven al noemde, pleiten vooraanstaande Democraten voor censuur – ‘controle op informatie’ – en is de partij zo oorlogszuchtig dat Republikeinse haviken zoals de familie Cheney inmiddels naar hen zijn overgelopen.

Tegen die achtergrond is het niet vreemd dat veel kiezers de Democraten zijn gaan wantrouwen, en de beschuldigingen tegen Trump simpelweg niet meer geloven. Ze weten al dat hij in zijn eerste termijn ook niet alle rampen heeft ontketend waar de Democraten voor waarschuwen, bovendien is hij grappig, en heeft hij lef. Op het moment dat Trump na de aanslag in Butler (Pennsylvania) bebloed opstond en zijn vuist in de lucht stak, ging er een golf van bewondering door de VS.

Veel vooraanstaande Amerikanen die oorspronkelijk niets in Trump zagen, zijn van gedachten veranderd. In de eerste plaats natuurlijk VP-kandidaat JD Vance, die een enorme aanwinst is voor het Trumpteam. Maar ook mensen als Tulsi Gabbard, Elon Musk en Robert F. Kennedy jr. voegen veel kwaliteit toe. Opvallend is dat deze mensen allemaal ex-Democraten zijn die gruwen van de ontwikkelingen in hun oude partij.

Alles overziend is het geen wonder dat veel Amerikanen Trump een tweede termijn willen geven. Hij heeft genoeg bewonderaars en sympathisanten, en die basis wordt aangevuld met mensen die helemaal klaar zijn met de Democraten. Kamala gaat daarin het verschil niet maken. Haar enige kans is nog de steun van veel media, maar zelfs die brokkelt nu af.

Als er geen dramatische October Surprise komt – en er niet op grote schaal gefraudeerd wordt – zal Trump binnenkort waarschijnlijk weer in het Witte Huis zetelen.

 

U kunt Maaike van Charante steunen via repelsteeltje.backme.org

Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg Maaike op Twitter.