Titelfoto: BBC Broadcasting House, Londen door It’s No Game, CC BY 2.0/a>.

Deze maand kwam een schokkend rapport uit over de anti-Israëlbias bij de BBC. De focus van de verslaggeving ligt bijna helemaal op het leed in Gaza, zonder dat de BBC daarbij aangeeft wat de rol van Hamas is. Israël wordt tot schurkenstaat gemaakt, en feiten die dit tegenspreken worden genegeerd. Leugens van Hamas worden vrijwel ongefilterd doorgegeven.

Het afgelopen jaar waren er veel klachten over anti-Israëlbias bij de BBC, maar elke keer dat de nieuwsorganisatie fouten moest erkennen – die meestal in het nadeel van Israël waren – werden die afgedaan als incidenten. BBC-zegslieden stelden dat de verslaggeving over het geheel wel neutraal was. Die bewering wordt gelogenstraft door het Asserson Report dat deze maand uitkwam.

Het Asserson Report

In dit rapport staan de resultaten van een grondige analyse van de BBC-verslaggeving over de Gazaoorlog in de periode van 7 oktober 2023 tot 7 februari 2024. Het gaat om alle 1529 artikelen op de BBC-website, 33 afleveringen van de BBC-podcast over dit conflict, 360 radio- en tv-uitzendingen, en nog 579 artikelen en 450 uitzendingen van BBC Arabic.

Deze cijfers lever ik erbij om duidelijk te maken hoe compleet dit onderzoek is. Het gaat niet om een selectie, het gaat om het totale nieuwsaanbod van de BBC over dit conflict in de eerste vier maanden na 7 oktober 2023. Het rapport begint met een uitgebreide verantwoording van de onderzoeksmethode en van de toetsing van de verslaggeving aan de regels van de BBC zelf.

Bias

De onderzoekers hadden bias tegen Israël verwacht, maar ze waren geschokt door de uitkomsten van hun onderzoek. De bias was nog veel sterker dan gedacht. Alleen direct na 7 oktober was er enige sympathie voor Israël, daarna bleef de sympathie voor Israël ver achter bij die voor de Palestijnen.

Deze eenzijdigheid had ook te maken met de keuze van onderwerpen. Er waren veel invoelende artikelen over het leed van de bevolking in Gaza en achtergrondverhalen vanuit Palestijns gezichtspunt. Maar bias ontstaat niet alleen door wat wel verteld wordt, maar ook door wat niet verteld wordt. Een schokkend hoofdstuk in het rapport gaat over zaken die geen of weinig aandacht krijgen, de omissions.

Hamas handvest

In al die duizenden uitzendingen en artikelen konden de onderzoekers maar elf verwijzingen vinden naar het Handvest van Hamas – waarin de genocidale ideologie van Hamas is verwoord – en van die elf waren er slechts drie van de BBC zelf. De andere acht waren van geïnterviewden. Nergens ging de BBC werkelijk in op de inhoud van het Handvest en op uitspraken van Hamasleiders na 7 oktober.

Dictatuur

Ook verzweeg de BBC dat Hamas een dictatoriaal bewind voert over Gaza. Allerlei termen die werden ingevoerd in zoekmachines leverden vrijwel niets op. In de verslaggeving van vier maanden is een oogst van drie verwijzingen naar de tirannie van Hamas wel erg mager. Twee van die drie uitspraken kwamen trouwens van geïnterviewden, en slechts één (bagatelliserende!) uitspraak van een BBC-journalist. Zoals de onderzoekers terecht opmerken is dit volstrekt ontoereikend om goed uit te leggen wie of wat Hamas is.

Censuur

Een onderdeel van de onderdrukking door Hamas is het totale gebrek aan vrijheid van meningsuiting in Gaza. De onderzoekers halen in het rapport meerdere bronnen aan die stuk voor stuk dezelfde conclusie trekken: de bevolking van Gaza wordt zwaar gecensureerd. Maar in de hele BBC-verslaggeving konden de onderzoekers niets vinden over censuur in Gaza. Wel vonden ze beschuldigingen van censuur tegen… Israël.

Israël is nog altijd een democratische rechtsstaat met vrijheid van meningsuiting, en Hamas is een nietsontziende terreurbeweging die geen enkele tegenspraak duldt. De geringste verdenking van kritiek op het bewind kan al leiden tot gevangenschap, marteling of de dood. De enigen die zich nog uit kunnen spreken, zijn Palestijnen die de Gazastrook wisten te ontvluchten.

Als de BBC wel verslag zou doen van de totale controle op informatie die Hamas heeft in de Gazastrook, zou dit een heel ander licht werpen op de ‘feiten’ die ‘de autoriteiten van Gaza’ leveren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan dodencijfers, peilingen over steun onder de bevolking, en problemen zoals ziektes of voedseltekorten in Gaza.

Terroristen

Een volgende weglating is het benoemen dat Hamas een terreurorganisatie is. Het bewijs daarvoor is overvloedig, zoals oud-premier David Cameron in onderstaande video uitlegt, maar eigenlijk wilde de BBC dit helemaal verzwijgen. Na zware kritiek kwam de belofte om dit wel te noemen, maar nog steeds wordt Hamas door de BBC vaker als legitieme autoriteit opgevoerd – the Gaza Health Ministry – dan als terreurorganisatie.

Oorlogsmisdaden

Bijzonder schokkend vond ik de onbalans in de verslaggeving over oorlogsmisdaden. In het Asserson Report worden alle (beschuldigingen van) oorlogsmisdaden van beide partijen opgesomd. Wat onmiddellijk opvalt is dat het bij Hamas gaat om misdaden waar overvloedig bewijs voor is, terwijl het bij Israël vrijwel altijd gaat om beschuldigingen waar niet alleen geen bewijs voor is, maar waarvoor veel aanwijzingen zijn dat de beschuldigingen niet kloppen.

Hamas wordt beschuldigd van het nemen van gijzelaars, gerichte aanvallen op burgers, moord en doodslag, marteling en onmenselijke behandeling, vervolging van een groep op grond van ras of nationaliteit, verkrachting en seksueel geweld, burgers gebruiken als menselijk schild, het laten verdwijnen van personen, en sabotage van hulpverlening.

Al deze misdaden zijn uitvoerig bewezen, niet zelden door camerabeelden en uitspraken van Hamas zelf. Onder elke misdaad heb ik een linkje naar dergelijk bewijs gezet, maar die bewijzen zijn nog maar een fractie van het bewijsmateriaal dat voorhanden is. Gaan we dan kijken naar de beschuldigingen tegen Israël (zoals door Zuid-Afrika gedaan bij het ICJ) dan zien we een heel ander beeld.

Die beschuldigingen zijn: het doelbewust doden van grote aantallen burgers, het veroorzaken van grote lichamelijke en geestelijke schade bij burgers, omstandigheden creëren waardoor een specifieke groep met vernietiging bedreigd wordt, zoals etnische zuivering, uithongering of het onthouden van medische zorg. Deze beschuldigingen zijn zorgvuldig toegesneden op de definitie van genocide.

Feiten

Voor wie denkt dat dit allemaal uitvoerig bewezen is: uw beeld kan beïnvloed zijn door de constante stroom aan Hamaspropaganda die helaas ook door veel media in Nederland doorgegeven wordt. Maar bewijzen? Zuid-Afrika heeft deze aanklacht al in december 2023 ingediend, maar slaagt er nog steeds niet in om bewijzen te leveren. Dat er veel burgerdoden vallen is namelijk op zich geen bewijs van genocide, daarvoor moet bewezen worden dat dit doelbewust gebeurt.

Ook de andere beschuldigingen tegen Israël zijn niet bewezen. Sterker nog: er zijn veel aanwijzingen dat deze beschuldigingen niet kloppen. Eén van de rechters van het ICJ had de moed om tegen de stroom in te gaan en gedetailleerd toe te lichten dat de aanklacht tegen Israël wegens genocide niet ondersteund wordt door bewijs. Zij somde ook op hoeveel bewijs er is tegen deze beschuldiging.

Als we met deze feiten in ons achterhoofd kijken naar de BBC-verslaggeving, is de bias verbijsterend. De ongefundeerde beschuldigingen tegen Israël werden 592 keer besproken, de bewezen oorlogsmisdaden van Hamas slechts 98 keer. Ja, er vallen veel doden in Gaza; de verwoesting is enorm en het leed onbeschrijflijk. Maar de BBC wijst Israël als schuldige aan en bagatelliseert de rol van Hamas.

Geen empathie met Israël

En waar de BBC een en al mededogen is als het gaat om Palestijns leed, ontbreekt empathie met Israël. Zo verzwijgt de BBC hoe ernstig Israël bedreigd wordt. De aanvallen tegen Israël komen niet alleen van Hamas, maar ook vanuit Libanon, Jemen, Syrië, Irak, Iran en de Westbank. De voortdurende beloftes om Israël te vernietigen en alle Joden te doden zijn geen loze dreigementen.

De BBC besteedt heel weinig aandacht aan deze dreigingen. Gedurende één uitzending werden hier 6 minuten aan besteed, verder was er een tiental terloopse opmerkingen, meestal van geïnterviewden. Het gebrek aan empathie met Israël wordt des te schrijnender als we kijken naar de verslaggeving over de gijzelaars. Zij worden duizenden keren genoemd, maar slechts als wisselgeld bij onderhandelingen.

Het Asserson Report onderzocht hoe vaak de BBC benoemde dat het gijzelen van burgers een oorlogsmisdaad is, dat de gijzelaars slecht behandeld worden, en dat het Rode Kruis hen niet bezoekt. In minder dan 1 procent (0,57%) van de gevallen dat de gijzelaars genoemd werden kwam een van deze aspecten aan de orde. Slechts drie keer werd genoemd dat gijzelaars mishandeld, uitgehongerd en seksueel misbruikt worden door Hamas.

Daarnaast verzwijgt de BBC hoeveel schade Israël oploopt door deze oorlog. Honderdduizenden Israëli’s zijn ontheemd in eigen land, maar het enige BBC-artikel hierover gaat over Eritrese asielzoekers in Israël die door de oorlog (weer) ontheemd waren geraakt. Zij zijn blijkbaar interessanter als slachtoffer. Ook de economische schade die Israël oploopt door de oorlog komt niet in beeld bij de BBC.

Gevolgen

De bias is schokkend, en deze voortdurende eenzijdigheid heeft effect. Zo was John McColl, een Britse oud-generaal, met een team militaire experts naar Gaza geweest om te beoordelen in hoeverre Israël probeert burgerslachtoffers te voorkomen. Een veelzeggend zinnetje in zijn opiniestuk hierover: ‘Basing my views about the Israel-Hamas war on UK media coverage, I arrived in Israel critical and sceptical of their military operations.’

McColl had uit de BBC-verslaggeving een zeer negatief beeld gekregen en ontdekte dat de realiteit heel anders was. En deze generaal was in de gelegenheid om de feiten zelf vast te stellen, maar voor hoeveel mensen geldt dat? Vrijwel iedereen is voor informatie afhankelijk van de media.

Reactie BBC

Overigens verwerpt de BBC de conclusies van het rapport. De nieuwsorganisatie zet vraagtekens bij de methodiek van de onderzoekers en probeert het rapport verder te negeren, zoals ook eerdere rapporten over anti-Israëlbias bij de BBC genegeerd zijn. Kenmerkend voor de arrogantie bij de BBC was dit optreden van een oud-medewerker.

Propagandaoorlog

Hamas kan de militaire oorlog tegen Israël niet winnen, en gaat dus vol voor de propagandaoorlog. Maar dit kan alleen succesvol zijn dankzij de verbijsterende medewerking van westerse media. Wie de NOS volgt over dit conflict, zal beseffen dat deze nieuwsorganisatie in dit opzicht heel vergelijkbaar is met de BBC, en helaas geldt dit voor meer media.

De druk op Israël vanuit westerse ‘bondgenoten’ is hier een rechtstreeks gevolg van. De existentiële bedreiging voor Israël komt niet alleen vanuit de omringende landen, maar ook vanuit de westerse ondermijning van het Israëlische recht op zelfverdediging. De vrees binnen Israël voor een tweede Holocaust is meer dan terecht.

Journalisten die om wat voor reden dan ook meegaan in deze hetze tegen Israël, zouden zich rekenschap moeten geven van hun verantwoordelijkheid hierin.

 

U kunt Maaike van Charante steunen via repelsteeltje.backme.org

Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg Maaike op Twitter.